ترس از صحبت کردن در جمع‌ها و سخنرانی

ترس از صحبت کردن در جمع‌ها و سخنرانی

ترس از صحبت به طور کلی به ترس و وحشت از صحبت در جمع و یا صحبت کردن اطلاق می‌شود. همچنین به عنوان اضطراب سخنرانی نیز از آن یاد می‌شود. کلمه (Glossophobia) از کلمه یونانی (Glössa) مشتق شده است، که به معنی زبان و (phobos) به معنای ترس و وحشت است.

بسیاری از مردم تنها با این ترس گرفتار هستند، در حالی که افراد دیگری هستند که اضطراب‌های اجتماعی دیگر و یا ترس‌های اجتماعی دیگر را نیز همراه با آن تجربه می‌کنند.

ترس از صحبت و ترس‌های اجتماعی:

ترس از صحبت زیر مجموعه‌ای از هراس‌های اجتماعی یا ترس از موقعیت‌های اجتماعی است. اکثر افرادی که مشکل ترس از صحبت دارند نشانه‌های دیگر شکل‌های هراس‌های اجتماعی را مانند ترس از ملاقات (جلسه) داشتن، ترس از تعامل با افراد جدید و یا ترس از انجام کارهای محول شده به آنها در حضور افراد دیگر نشان نمی‌دهند.

در بسیاری موارد، افرادی که دارای این مشکل هستند نیز یافت شده‌اند که نسبتاً راحت‌تر هستند که روی صحنه بخوانند یا برقصند تا زمانی که از آنها خواسته نشود صحبت کنند. با این اوصاف ترس از صحنه یکی از علائم شایع این ناهنجاری است.

علل ترس از صحبت کردن:

علل دقیقی که موجب پیشرفت این مشکل می‌شوند هنوز ناشناخه هستند. با این حال، چندین عامل هستند که می‌توانند منجر به این مشکل شوند. اغلب بر این باور هستند که ممکن است برخی آسیب‌های روحی در لحظاتی از زندگی بر این بیماران اثر داشته و سخنرانی در جمع را به مفهومی ترسناک در ذهن آنها تبدیل کرده است.

اگر شخصی در مدت طولانی به تدریج از صحبت در جمع اجتناب کرده است، ترس از صحبت کردن ممکن است پیشرفت کند و ایده‌ی (فکر) شخصی این افراد در ارتباط با اجتناب از صحبت در بسیاری از موارد، ترس و اضطرابی است که در نهایت منجر به این اختلال می‌گردد. اگر یک سخنران از حالات خاص روانی مانند: اعتماد به نفس کم، به دنبال تأیید کامل گرفتن از دیگران، ایده‌آل‌گرا بودن یا پیش داوری شکست خود، رنج ببرد این موارد ذهنی نیز ممکن است باعث قسمتی از ترس از صحبت شوند.

علائم ترس از صحبت:

از علائم و نشانه‌های این بیماری می‌توان به:

• دلهره شدید قبل از شروع ارتباط کلامی با یک گروه از افراد
• ایجاد استرس شدید حتی در زمان تصور یک ارتباط
• اجتناب از رفتارهایی که توجه دیگران را جلب می‌کند
• و علائم فیزیکی مثل پریشانی، حالت تهوع و یا حملات عصبی را نام برد.

علائم ترس از صحبت را می‌توان به سه دسته تقسیم کرد:

• فیزیکی
• غیر کلامی
• کلامی

علائم فیزیکی به وسیله‌ی بخش سیستماتیک خودکار اعصاب ایجاد می‌گردد که به شرایط، به وسیله‌ی پاسخ (جنگ یا گریز) واکنش نشان می‌دهد. از آنجا که سیستم سمپاتیک شیوه رفتاری همه چیز یا هیچ چیز (همه چیز را می‌خواهد یا هیچ چیز را) را دارد، ترشح آدرنالین به یکباره محرک تعدادی از علائم می‌گردد، که همگی باعث افزایش توانایی فرد در مبارزه و یا عقب نشینی در مواجهه با یک سناریوی خطرناک می‌گردد. که شامل:

• مشکلات حاد شنوایی
• افزایش فشار خون
• افزایش ضربان قلب
• گشاد شدن مردمک‌ها
• افزایش جذب اکسیژن
• افزایش تعرق
• خشک شدن دهان
• لرزش صدای ناشی از اضطراب
• گرفتگی عضلات گردن و یا عضلات بالایی کمر (پشت بدن)

بعضی اوقات، شخص ممکن است دچار حالت تهوع شده و تحت تأثیر استرس و اضطراب بالا بیاورد. بعضی از این علائم ممکن است به وسیله داروها افزایش یابند مانند مسدود کنندگان بتا، که به محرک‌های آدرنالینه قلب حمله می‌کنند. علائم و نشانه‌های کلامی شامل: تنش در صدا، لرزش صدا درست مثل لرزش‌های مکث داری که سخنران دلواپس را آرام می‌کند. شکل خاصی از اضطراب سخنرانی، اضطراب سخنرانی ناکارآمد است، که شدت پاسخ به جنگ یا گریز است که مانع از عملکرد مؤثر یک شخص می‌شود.

برخی از بیماران اختلالات سخنرانی را که شامل استرسی می‌شود که تنها در زمان سخنرانی وجود دارد گزارش داده‌اند. در برخی موارد، افراد دارای ترس از صحبت می‌توانند با موفقیت روی صحنه اجرا کنند، بخوانند، برقصند و حتی صحبت کنند، تا وقتی که آنها تماشاگران را نبینند. برخی گزارش کرده‌اند که اگر تصور می‌کردند که به نمایندگی از فرد یا شخصیتی سخنرانی می‌کردند، راحت‌تر بودند. همچنین ترکیب شدن در یک گروه کر یا موسیقی (بند) موجب کاهش دلهره ناشی از ترس از صحبت کردن می‌شود.

تقریباً 75% از افراد نوعی از اضطراب یا عصبانیت را در حین صحبت در جمع تجربه کرده‌اند.

عوارض ترس از صحبت:

اکثر مشاغل با صحبت کردن در جمع به اشکال مختلف درگیر هستند، از شرکت در جلسات گروهی گرفته تا دادن اطلاعات لازم به مشتریان. اگر ترس از صحبت به درجه پیشرفته‌ای برسد، شخص ممکن است که انجام این وظایف اساسی را بسیار سخت و یا غیر ممکن بیابد. این موضوع می‌تواند در نهایت به عواقب شدیدی بیانجامد که حتی شامل از دست دادن شغل می‌شود.

افرادی که از هراس‌های مختلف رنج می‌برند هم، در خطر قرار گرفتن در شرایط نامطلوب مانند افسردگی یا سایر مشکلات مرتبط با اضطراب هستند. این مسئله عمدتاً باز می‌گردد به احساس انزوایی که در مدت زمان طولانی گسترش می‌یابد. یکی دیگر از دلایل محتمل آن است که افراد خاصی بیشتر مستعد ابتلا به رنج بردن از اضطراب هستند و به نظر می‌رسد که دوری از آن احساس برای آنها سخت است.

درمان ترس از صحبت:

ترس از صحبت می‌تواند به روش‌های مختلفی بطور موفقیت‌آمیز درمان شود. یکی از معمول‌ترین درمان‌ها درمان به وسیله‌ی درمان شناختی رفتاری است. در این درمان، بیمار یاد می‌گیرد که افکار ترسناک خود را با مثبت صحبت کردن با خود جایگزین کند. تکنیک‌های تمدد اعصاب به بیمار یاد می‌دهد که به صورت مؤثری شرایط ترسناک را کنترل کند. افراد دارای این بیماری یاد می‌گیرند که با ترسشان در محیط‌های امن و کنترل شده روبه‌رو شوند.

همچنین درمانگر ممکن است داروهایی را تجویز کند که به شخص در کنترل ترسش کمک می‌کند. داروهایی مانند مسدود کننده‌های بتا مؤثر هستند در آرام کردن شخص مضطرب قبل آنکه بر روی صحنه برود و برای عموم سخنرانی کند. به طور کلی داروها به جای آنکه به تنهایی مصرف شوند همراه با درمان‌های دیگر (درمان‌های بدون دارو) مصرف می‌شوند.

درمان‌های مکمل مانند هیپنوتیزم، مدیتیشن، مشاوره و روان درمانی می‌توانند در کمک به یک شخص در درمان ترس از صحبت مؤثر باشند.

درمان‌های طبیعی مانند همیوپاتی و گیاه درمانی اثر خود را در کاهش اضطراب، ترس و عصبانیتی که در ارتباط با سخنرانی برای عموم است، نشان داده‌اند. درمان همیوپاتی نه تنها آرام و امن است بلکه وعده نتایج سریع را می‌دهد. اجزای زنده همیوپاتی مانند گلیمیوم و کوکولاتوم و گرافیت‌ها به کاهش سطح اضطراب، غلبه بر خجالت، ترس‌ها و نگرانی‌های اجتماعی و آرام شدن کمک می‌کنند. گیاهانی مثل اسطوخودوس، لیموی بالم (بادرنجبویه) و گل صبور (پیچ ساعت) نیز سیستم عصبی را پشتیبانی می‌کنند و اعصاب را آرام و ساکت نگه می‌دارند.

افراد دارای بیماری ترس از صحبت همچنین می‌توانند به گروه‌های صحبت عمومی مانند انجمن‌های سخنرانی بپیوندند. این کلاس‌ها از تکنیک‌های هدایت و انتقادات سازنده استفاده می‌کنند تا اعتماد به نفس چنین بیمارانی را بسازند و اضطراب سخنرانی آنها را کاهش دهند. ماژول‌های آموزش سخنرانی توسط این سازمان‌ها طراحی می‌شوند و همچنین به بیماران اجازه می‌دهند تا در فضایی با یکدیگر در ارتباط باشند، تجربیاتشان را با هم به اشتراک بگذارند و به این درک برسند که تنها نیستند. تمرین به صحبت در جمع به خوبی می‌تواند به غلبه بر یک اضطراب مرتبط با سخنرانی کمک کند. یکی دیگر از روش‌های از بین رفتن ترس از سخنرانی، یا همان فوبیای (phobia) قرار گرفتن در جمع و سخنرانی روش مواجه شدن با ترس است. یکی از راه‌های روانشناسی درمان فوبیا قرار گرفتن در موقعیت ترس است به طور مثال زمانی که ما ترس از سخنرانی داریم بهترین روشی که در دوره‌ها و کارگاه‌های آموزش سخنرانی هم به آن بسیار اهمیت می‌دهند همین روش است. کسانی را که از سخنرانی هراس دارند اجبار به این موضوع می‌کنند که حتما 3 دقیقه در جمع یا در کلاس به ارایه معرفی از خود یا توضیح مطلبی دلخواه به عنوان یک سخنران بپردازند تا در موقعیت ترس خود قرار بگیرند و به صورت تدریجی از استرس هنگام سخنرانیشان کاسته شود.

همچنین می‌توانید در این رابطه مقاله “راه‌های پیشگیری از اضطراب و استرس در سخنرانی” را مطالعه فرمایید.

 

پیش بینی ترس از صحبت:

این مشکل می‌تواند به شکل مؤثری درمان گردد. درصد موفقیت درمان این اختلال بسیار بالا است. ترس از صحبت، مانند بسیاری دیگر از ترس‌ها (فوبیاها)، به جای یک مشکل فیزیکی، یک مشکل روحی و روانی است. راه ایده‌آل برای درمان این ترس در ابتدا پیدا کردن یک درمانگر است که با نیازهای بیمار آشنا باشد و بعد بر روی یک طرح مدیریت شده کار کند که این مشکل را حل می‌کند.

علیرضا سخنوران